Η απιστία αυξάνεται σε επετείους και αγχώδεις περιόδους!

Η απιστία αυξάνεται κυρίως σε επετείους και αγχώδεις περιόδους!! Γνωρίζετε γιατί συμβαίνει αυτό;

Τα ερωτικά τρίγωνα στις σχέσεις

Tι σας έρχεται στο νου όταν ακούτε τη λέξη «τρίγωνο»; Συνή­θως, η λέξη μας θυμίζει εξωσυζυγική σχέση. Και δεν υπάρ­χει αμφιβολία πως αυτή είναι μια από τις πιο συνηθισμένες μορ­φές που μπορείνα πάρει μια σχέση τόσο ετεροψυλοφιλική όσο και ομοφυλοφιλική. Μια εξωσυζυγι­κή σχέση μπορεί να ηρεμήσει το μέλος εκείνο του ζευγαριού με τη μεγαλύτερη ένταση ή δυσαρέσκεια και να εξισορροπήσει το γάμο μέχριτη στιγμή που το μυστικό θα βγει στην επιφάνεια.

Από τη συγγραφέα και ψυχοθεραπεύτρια, Harriet Goldhor

Αφού το μυστικό αποκαλυφθεί, τα σημαντικά ζητήματα της σχέσης ίσως εξακολουθήσουν να μένουν συγκαλυμμένα, μια και το κέντρο βάρους πέφτει στο θέμα της απάτης. Έτσι, το ζευγάρι δυσκολεύεται να επικεντρώσει την προσοχή του στο ζήτημα της συναισθηματικής απομάκρυνσης, που πιθανότατα οδήγησε στον εξωσυζυγικό δεσμό. Αυτός που έχει τη σχέση – στη δική μας περίπτωση ο άντρας – μπορεί να δυσκολεύεται ν’αναλάβει τις ευθύνες του («Ασχολείται τόσο πολύ με τα παι­διά και μ’ απορρίπτει σεξουαλικά με τέτοιον ωμό τρόπο, ώστε αναγκάστηκα να βρω μια άλλη για να μπορέσω να νιώσω ξανά επιθυμητός»), Η «προδομένη» σύντροφος μπορεί να προσηλωθεί τόσο πολύ στο θέμα της απάτης, που να μη φτάσει ποτέ στο σημείο να στρέψει την προσοχή της στον εαυτό της και στα δικά της προβλήματα. “Η μπορεί να μεταθέσει ένα μεγάλο μέρος του θυμού της στην «άλλη γυναίκα», σ’ ένα πρό­σωπο δηλαδή άσχετο με το πραγματικό πρόβλημα.

Επειδή τα τρίγωνα είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο άγχος, οι εξωσυζυγικές σχέσεις συνήθως δημιουργούνται σε περιόδους έντασης ή σε σημαντικές επετείους. Εκείνος ξεκι­νάει ένα δεσμό ακριβώς μετά το εγκεφαλικό του πατέρα του ή καθώς η γυναίκα τοα) πλησιάζει τα τριάντα δύο της χρόνια, την ηλικία δηλαδή που η μητέρα του εγκατέλειψε την οικογένεια. Εκείνη ξεκινάει ένα. δεσμό όταν ο πραπότοκος γιος της γίνεται έντεκα χρόνων, όταν δηλαδή φτάσει στην ηλικία που ο αδερ­φός της έπαθε μηνιγγίτιδα. Φυσικά, οι εξωσυζυγικές σχέσεις είναι μόνο ένα είδος τριγώνου. Όπως θα δούμε, τα συστήματα των ανθρώπινων σχέσεων διαθέτουν άπειρες πιθανότητες για τη δημιουργία τριγώνων, κι εμείς είμαστε πάντα μέσα σ’ αυτά.

Το τρίγωνο μητέρας-γιου-νύφης

Όταν παντρευτήκαμε με τον Ρομπ», μου εξήγησε η Τζούλι, «έπρεπε να μετακομίσουμε όσο πιο μακριά γινόταν από τη μητέρα του, τη Σίρλεϊ. Δυστυχώς όμως δεν το κάναμε». Η Τζούλι μου περιέγραψε τη Σίρλεϊ σαν τη χειρότερη πεθερά του κόσμου, μια απαιτητική γυναίκα που ανακατευόταν στα πάντα και που πήγαινε από το κακό στο χειρότερο από τότε που η Τζούλι της «πήρε» το νομαχοπαίδι της. Η Σίρλεϊ απαι­τούσε από τον Ρομπ και την Τζούλι να περνούν όλες τις μεγά­λες γιορτές στο σπίτι της. Όσο για τα Σαββατοκύριακα, όλο και κάποια αφορμή θα έβρισκε για να φωνάξει τον Ρομπ να τη βοηθήσει με τον κήπο ή τις δουλειές του σπιτιού. Και η Τζοΰλι και ο Ρομπ χαρακτήριζαν τη Σίρλεϊ σαν μια αυταρχική γυναίκα «που δε δεχόταν αντιρρήσεις».

Μέσα σ’ ένα χρόνο από το γάμο της Τζοΰλι και του Ρομπ, η ένταση είχε παγιωθεί ανάμεσα σε νΰφη και πεθερά. Δεν μπο­ρούσαν ν’ ανεχτούν η μια την άλλη, αν και τα πήγαιναν κι οι δυο τους μια χαρά με τον Ρομπ, ο οποίος έκανε εξοντωτικές αλλά μάταιες προσπάθειες να για φέρει πιο κοντά τις δυο γυναίκες της ζωήςτου. Η Τζοΰλι κατηγορούσε τη Σίρλεϊ στον Ρομπ («Η μητέρα σου είναι ο πιο απαιτητικός άνθρωπος που γνώρισα ποτέ μου!»), και σε όποιον άλλον είχε τη διάθεση να την ακούσει. Από τη μεριά της, η Σίρλεϊ απέφευγε να κρι­τικάρει ανοιχτά τη νύφη της στο γιο της, η αντιπάθειά της όμως ήταν κάτι παραπάνω από φανερή.

Πρόκεταιγια ένα χαρακτηριστικό τρίγωνο «μητέρας-γιου- νύφης». Η σχέση του Ρομπ με τη μητέρα του – εκεί δηλαδή που βρίσκονται τα πραγματικά προβλήματα – παραμένει ήρε­μη γιατί η ένταση εκτονώνεται ανάμεσα στην Τζούλι και τη Σίρλεϊ. Στην πραγματικότητα, ο Ρομπ δεν αναγνωρίζει καν το θυμό που τρέφει για τη μητέρα του, γιατί ξοδεύει όλο το χρόνο και την ενέργειά του προσπαθώντας να την υπερασπί­σει και να την προφυλάξει από τις επικρίσεις της γυναίκας του. Το τρίγωνο απαλλάσσει τον Ρομπ και τη Σίρλεϊ από τις προσωπικές ευθύνες τους και τις προσπάθειες που πρέπει να κάνουν για να βρουν τη χρυσή τομή ανάμεσα στη συντροφι­κότητα και την ατομικότητα στη δική τους σχέση.

Επιπλέον, τα συζυγικά ζητήματα παραγνωρίζονται, μια και η Τζούλι δεν είναι σε θέση να εκφράσει τις ανησυχίες της για τις προτεραιότητες που φαίνεται να βάζει ο Ρομπ, ούτε νατού μιλήσει για τη δική τον ανικανότητα να θέσει ξεκάθα­ρα τους όρους του στη Σίρλεϊ και να προστατεύσει έτσι το γάμο τους. Κατηγορεί τη μητέρα του («Αυτή η γυναίκα κάνει λες και θα πάθει συγκοπή έτσι και δεν την πάρουμε μαζί μας κάπου!») αντί να μιλάει κατευθείαν σ’ εκείνον για όλα όσα την απασχολούν («Ρομπ, μου υποσχέθηκες πριν δυο βδομά­δες να φτιάξεις την πόρτα της αποθήκης, κι ακόμα δεν έχεις κάνει τίποτε. Θα ήθελα να τελειώσεις πρώτα αυτή τη δουλειά πριν πας να βοηθήσεις τη μητέρα σου με τον κήπο της»). Μ’ αυτό τον τρόπο, η Τζούλι αποφεύγει να πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στον άντρα της και να του μιλήσει ανοιχτά για τις προσδοκίες και τις επιθυμίες της. Έτσι, αποφεύγει να κάνει μια δοκιμή για να δει προς τα πού θα έκλινε η ζυγαριά αν έθε­τε τον Ρομπ μπροστά στο δίλημμα «εμένα ή τη μητέρα σου», οπότε θ’ αναγκαζόταν κι η ίδια να πάρει κάποιες αποφάσεις.

Ο άλλος παράγοντας που συμβάλλει στη διατήρηση του τρι­γώνου είναι η απομάκρυνση της Τζούλι από τη δική της οικο­γένεια. Η Τζούλι ήλπιζε πως με το γάμο της θα «δραπέτευε» από την οικογένεια της, με την οποία διατηρεί μόνο τυπικές επαφές. Το γεγονός πως η Τζούλι δε λύνει τα προβλήματα σχέσεων που έχει με την πρώτη της οικογένεια, ενισχύει την τάση να εστιάζειτην προσοχή της στη μητέρα του Ρομπ και ν’ αυξάνει την ένταση των αντιδράσεώντης.

Το τρίγωνο που αποτελείται από την Τζούλι, τον Ρομπ και τη μητέρα του έχει αυτή τη μορφή. Οι δύο πλευρές του τριγώνου παραμένουν ήρεμες ενώ όλη η αρνητική ένταση βρίσκεται ανάμεσα στην Τζούλι και τη Σίρλεϊ.

Έρχεται ένα παιδί!

Μετά τη γέννηση της Έμα, δημιουργήθηκαν κι άλλα τρί­γωνα. Αντιδρώντας στα άγχη της πατρότητας, ο Ρομπ αφο- σιώθηκε στη δουλειά του. Προσπαθώντας να αναπληρώσει το κενό που υπήρχε το γάμο της και ν’ απαλύνει τα συναι­σθήματα απόρριψης που της είχε δημιουργήσει η εξωτερική θέση της στο τρίγωνο με τον άντρα και την πεθερά της, η Τζοΰλι δημιούργησε μια «πολύ στενή» σχέση με την κόρη της.

Η Έμα συμμετείχε ενεργά στο τρίγωνο. Μεγάλωσε με την αίσθηση πως η μητέρα της είχε την ανάγκη να είναι «νούμερο ένα» στη ζωή της και πως ο πατέρας της ένιωθε άβολα σε κάθε ιδιαίτερα στενή συναισθηματική επαφή με την κόρη του. Όπως συμβαίνει συχνά με τις κόρες, οι «κεραίες» της Έμα ήταν υπερευαίσθητες στη συναισθηματική απόσταση που χώριζε τους γονείς της και στην ολοφάνερη δυσαρέσκεια της μητέρας της. Με τον καιρό, η Έμα έγινε εθελοντικά η σύμμαχος και «καλύτερη φίλη» της μητέρας της, ίσως σε μια προσπάθεια να γεμίσει το συναισθηματικό κενό της και ν’ αποσπάσει την προσοχή της από τα συζυγικά προβλήματα. Από νηπιακή ακόμα ηλικία, η Έμα διοχέτευε περισσότερη ενέργεια για λογαριασμό της μητέρας της παρά για τον εαυτό της.

Σημαντικό ρόλο σ’ αυτό το πολΰ γνώριμο οικογενειακό τρί­γωνο έπαιζε και ο παραδοσιακός καταμερισμός εργασίας: ο Ρομπ συντηρούσε την οικογένεια, η Τζοΰλι φρόντιζε το σπίτι. Ακολουθώντας πιστά την παλιά παράδοση, η Τζούλι δεν είχε προσωπικούς στόχους και σχέδια, πράγμα που την οδήγησε να αντιμετωπίσει την ανατροφή της Έμα σαν «καριέρα» κι όχι σαν σχέση. Ο Ρομπ απομακρυνόταν όλο και περισσότερο, αφιερώνοντας τον εαυτό του στη δουλειά και παγιώνοντας τη θέση του «ξένου» ποί) ήδη είχε στην οικογένεια.

Καθώς ο καιρός περνούσε, η κάθε πλευρά του τριγώνου διατηρούσε και ενίσχυε την ύπαρξη των δυο άλλων. Όσο περισσότερο απομακρυνόταν ο Ρομπ, τόσο περσσότερο δυνά­μωνε ο δεσμός ανάμεσα σε μητέρα και κόρη. Κι όσο περισ­σότερο δένονταν η Τζοΰλι με την Έμα, τόσο περισσότερο εδραιωνόταν ο Ρομπ στη θέση απομάκρυνσης.

Ένα τρίτο τρίγωνο

Με τον καιρό, αναπτύχθηκε ένα τρίτο τρίγωνο, αυτή τη φορά ανάμεσα στην Τζοΰλι, τη Σίρλεϊ και την Έμα. Η Σίρλεϊ άρχισε να επικρίνει ανοιχτά τον τρόπο που μεγάλωνε η Τζουλλι την Έμα («Πώς είναι δυνατό να την αφήσεις να βγει ντυ­μένη έτσι με τέτοιο κρΰο!») και να υποσκελίζει την εξουσία της ως μητέρας («Έμα, ας μην ποΰμε στη μαμά ότι σου πήρα παγωτό γιατί θα θυμώσει»). Όταν η ένταση βρισκόταν σε υψηλά επίπεδα, η Τζοΰλι και η Σίρλεϊ μάλωναν [ΐπροστά στην Έμα για θέματα που αφοροΰσαν τη φροντίδα της, κι αργότε­ρα, η Τζοΰλι κατηγορούσε τον άντρα της επειδή δεν είχε πάρει το μέρος της. Ο Ρομπ έκανε ό,τι περνούσε απ’ το χέρι του για να διατηρήσει την εξωτερκή θέση του στο τρίγωνο. Τον ανακούφιζε να βρίσκεται έξω από όλη αυτή την ένταση και η απόμακρη θέση του τον απάλλασσε από το δύσκολο καθήκον να αντιμετωπίσει καταπρόσωπο τα προβλήματα με τη μητέρα, τη γυναίκα και την κόρη του.

Ίσως νιώθετε λίγο «χαμένες» μέσα σ’ αυτό το λαβύρινθο των τριγώνων – κι αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο. Είναι δύσκολο να σκεφτόμαστε τις σχέσεις μας με τη μορφή τριγώ­νων και, μάλιστα, όταν βρισκόμαστε μέσα σ’ αυτά. Αν και δεν είναι εύκολο να το συνειδητοποιήσουμε, όλοι συμμετέχουμε σε διάφορα αλληλένδετα τρίγωνα, μερικά από τα οποία παί­ζουν βασικό ρόλο στη συναισθηματική μας ζωή. Η θέση μας σ’ ένα τρίγωνο μπορεί να είναι απλά μια περιστασιακή αντί­δραση στην ένταση. Σε ένα άλλο τρίγωνο, η θέση μας μπορεί να είναι σταθερή, παγιωμένη και πολύ ανθεκτική σε κάθε είδους αλλαγή. Τα τρίγωνα μπορούν να λύσουν ένα πρόβλημα μετριάζοντας την υπερβολική ένταση ανάμεσα σε δυο άτο­μα. Από την άλλη μεριά, τα τρίγωνα δημιουργούν προβλήμα­τα κρατώντας στην αφάνειατα αληθινά ζητήματα που υπάρ­χουν σε μια διαπροσωπική σχέση και λειτουργώντας πάντα σε βάρος κάποιου από τα ενεχόμενα μέρη.

Κάνοντας κάτι διαφορετικό

Τι θα γινόταν αν έβρισκε έναν τρόπο για να επικοινωνήσει με την πεθερά της ήρεμα και ευγενικά και έπαυε να την κατηγορεί στον Ρομπ; Τι θα γινόταν αν η Τζούλι έπαυε να καβγαδίζει με την πεθερά της για την ανατροφή της Έμα κι έβρισκε κάποιον τρόπο για να μετριάσει την αντενέργεια σ’ αυτό το πεδίο; Στις επικρίσεις της πεθεράς της, θα μπορούσε, για παράδειγμα, ν’ αντιδράσει με χιούμορ κι όχι με εριστική διάθεση;

Θυμάστε με ποιους τρόπους επηρεάζειτο άγχος ένα σύστη­μα σχέσεων; Τα δυο μέρη της σχέσης χωρίζονται σε δυο στρα­τόπεδα. Το ένα ή το καθένα απ’ αυτά εστιάζει την προσοχή του στο άλλο (και ελάχιστα ασχολείται με τον εαυτό του), εκφράζοντας υπερβολική ανησυχία ή εκτοξεύοντας κατηγο­ρίες, πράγμα που οδηγεί, τελικά, σε ακραίες θέσεις και πόλω­ση.

Υπάρχει, ωστόσο, και κάτι άλλο σ’ αυτή την ιστορία. Τα δυαδικά συστήματα είναι από τη φύση τους ασταθή. Το άγχος και η σύγκρουση παραμένει σ’αυτά για ένα μικρό μόνο χρονι­κό διάστημα. Η δυάδα θα φέρει γρήγορα ένα τρίτο μέλος για να σχηματίσειτρίγωνο, ή μπορεί αυτό το πρόσωπο να επέμβει με δική του πρωτοβουλία. Η διαδικασία αυτή λειτουργεί αυτόματα, όπως οι νόμοιτης φυσικής. Δε γίνεται συνειδητά ή από πρόθεση.

Το τρίτο μέλος του τριγώνου μπορεί να περάσει στο στρα­τόπεδο του ενός , επιβαρύνοντας έτσι τη σχέση του με τον άλλο («δε βλέπετε το θείο σας από τότε που η μητέ­ρα σας έκοψε τις επαφές μαζί του, δεν επικοινωνείτε με τον πατέρα σας από τότε που χώρισε τη μητέρα σας»). Ή, το τρίτο άτομο μπορεί ν’ αναλάβει το ρόλο του μεσολαβητή και του ειρηνοποιοΰ (οι γονείς σας μαλώνουν κι εσείς αναλαμβάνετε δράση συμβουλεύοντας αυτόν στον οποίον έχετε τη μεγαλύ­τερη επιρροή). Ή, τα μέλη της δυάδας μπορεί να εστιάσουν την προσοχή τους σε κ<χποιον τρίτο, ανησυχώντας υπερβολικά γι’ αυτόνή επικρίνοντάςτον (καθώςη απόσταση ανάμεσα σε σας και τον άντρα σας μεγαλώνει ή καθώς πλησιάζει μια σημαντική επέτειος, συγκεντρώνετε κι οι δυο την προσοχή σας στα προβλήματα του παιδιού σας – μιλάτε συχνά με τον πατέρα σας για την κατάθλιψη της μητέρας σας, και είστε και οι δυο απόλυτα σίγουροι πως ξέρετε τι είναι καλύτερο για κείνη).

Τα τρίγωνα μπορούν να πάρουν άπειρες μορφές, το σίγου­ρο όμως είναι πως όταν η ένταση αρχίσει ν’ αυξάνεται ανά­μεσα σε δυο άτομα, ένα τρίτο θα κάνει την εμφάνισή του, μετριάζοντας το άγχος στο ζευγάρι. Το τρίτο άτομο μπορεί να βρίσκεται μέσα στην οικογένεια (το παιδί, η μητριά, ο παπ­πούς ή ο πεθερός σας), ή έξω από αυτήν (εξωσυζυγικές σχέ­σεις, φίλοι). Ακόμα κι ένας θεραπευτής μπορεί να παίξει το ρόλο του τρίτου σκέλους, αν συσπειρωθεί με τον πελάτη του εναντίον τού ή της συζύγου ή κάποιου άλλου μέλους της οικο­γένειας. Τέτοια τρίγωνα σχηματίζονται επίσης όταν ο θερα­πευτής ενθαρρύνει μια ιδιαίτερα «στενή» σχέση με τον πελά­τη του, η οποία μάλλον «απορροφά» την ένταση από τις σχέ­σεις του ασθενούς αντί να του δίνει περισσότερα κίνητρα για ν’ αντιμετωπίσει το πραγματικό πρόβλημα.

ΠΗΓΗ

Η απιστία αυξάνεται σε επετείους και αγχώδεις περιόδους!