ΕΙΔΑΜΕ | Καμεράτα [Στέγη Γραμμάτων Και Τεχνών] |ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Μπαχ δεν ήταν μόνο το οριακό και «βλοσυρό» «Καλά Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο» ή τα «Βραδεμβούργια Κονσέρτα», υπήρχαν πολλές ακόμα πλευρές στην μουσική του προσωπικότητα και μία από αυτές ήταν και οι τέσσερις σαφώς πιο «διασκεδαστικές» ορχηστρικές σουίτες του.

Αυτές ακριβώς ήταν που έπαιξε με όργανα της εποχής του η Καμεράτα – Ορχήστρα Των Φίλων Της Μουσικής υπό την διεύθυνση του de facto ιδανικού μαέστρου της, του καλλιτεχνικού διευθυντή της Γιώργου Πέτρου σε αυτή την συναυλία παρουσιάζοντας μιαν αληθινά υποδειγματική ιστορικά τεκμηριωμένη εκτέλεση τους.

 

Ο Πέτρου, έχοντας μελετήσει σε εξαντλητικό βάθος την παρτιτούρα και με τον δυναμικό μεν αλλά καθόλου «δεσποτικό» τρόπο που τον χαρακτηρίζει, οδήγησε την ορχήστρα έτσι και εκεί όπου έπρεπε, άλλοτε στιβαρά και άλλοτε πιο «παιχνιδιάρικα», τόσο που τολμώ να πω ότι θα ικανοποιούσε ακόμα και τον ίδιο τον παροιμιωδώς «δύσκολο» - και επίσης αρχιμουσικό – Μπαχ αν μπορούσε να την ακούσει.

 

Το ξεκίνημα με την σουίτα αριθμός 1 που δίνει έμφαση στο ensemble παίξιμο αν και σε κάποιες στιγμές τα – αυθεντικά μπαρόκ σε αυτή την περίπτωση – πνευστά «παίρνουν το τιμόνι»  έδωσε μια πολύ καλή γεύση για την συνέχεια. Η δεύτερη σουίτα, όσο και αν η Καμεράτα την έπαιξε άψογα, ουσιαστικά μεταβλήθηκε σε επίδειξη βιρτουοζιτέ – λόγω του κορυφαίου επιπέδου του και μόνον όμως και ούτε στο ελάχιστο ως αυτοσκοπός! – του προσκεκλημένου της ειδικά για αυτήν, Ζαχαρία Ταρπάγκου στο φλάουτο τραβέρσο ο οποίος δικαιολογημένα καταχειροκροτήθηκε.

 

Στην τέταρτη σουίτα, την πιο πλούσια ενορχηστρωτικά (και μαζί με την πρώτη ίσως οι πιο «ελαφρές» από τις τέσσερις και εκείνες που διατηρούν περισσότερο το χορευτικό και σχεδόν «εύθυμο» ύφος της μπαρόκ σουίτας στις οποίες επί της ουσίας αποτελούν ευφυείς ασκήσεις ύφους) η Καμεράτα, τόσο με το συνολικό παίξιμο της όσο και με τις επιμέρους σολιστικές πινελιές, ανέδειξε με κέφι και όπως αρμόζει τον παιγνιώδη χαρακτήρα της σύνθεσης.

 

Οφείλω όμως να πω ότι για εμένα η κορυφαία στιγμή της συναυλίας είχε έρθει ήδη πριν το τέλος του πρώτου μέρους της με τη μόνη σουίτα που διαφοροποιείται δραστικά από τις υπόλοιπες, την σοβαρή, ίσως ακόμα και μελαγχολική δεύτερη.

 

Σε όλη την διάρκεια της αλλά, πάνω από όλα, στο δεύτερο μέρος της, το «Air» (ή «αέρας επάνω από την χορδή του σολ», όπως είναι ο πλήρης και σχεδόν...ποιητικός τίτλος του) που προσωπικά δεν θεωρώ απλά μια πολύ μεγάλη σελίδα της μουσικής αλλά ένα από τα σημαντικότερα «μνημεία» και πολυτιμότερα κειμήλια της πορείας του ανθρωπίνου πνεύματος και πολιτισμού.

 

Είναι το σημείο όπου πατώντας επάνω στο διακριτικό αλλά και υποβλητικότατο τσέμπαλο (του μοναδικού Μερκέλλου Χρυσικόπουλου) η κίνηση των βιολιών, με σοφό ισοκράτημα από τις βιόλες, είναι όντως «αέρινη» και με κατεύθυνση προς τα άνω, σαν ένα μεγάλο μέρος του υπαρξιακού βάρους να φεύγει από τη ανθρώπινη καρδιά πριν το θέμα παραδοθεί, ξαφνικά μα και τόσο ομαλά, στα βιολοντσέλα...

 

Και αν και έβλεπες στην έκφραση του προσώπου του Γιώργου Πέτρου και στις απαλές, σχεδόν «θωπευτικές» κινήσεις των χεριών του το πόσο πολύ είχε κατανοήσει μα και αισθανόταν ταυτόχρονα όλα αυτά τα συναισθήματα που καταγράφει αριστουργηματικά με νότες ο Μπαχ ήταν εκείνη τη στιγμή, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στη διάρκεια της συναυλίας, που θυμήθηκα κάτι το οποίο μου είχε πει στα πλαίσια της συνέντευξης του στο MusicPaper.gr (εδώ)

 

«μια ορχήστρα δεν είναι ο εκάστοτε μαέστρος της ούτε κανείς άλλος αλλά οι μουσικοί της, μόνον οι μουσικοί της».

 

Ακριβώς έτσι είναι, οι μουσικοί ως σύνολο αλλά και καθένας χωριστά καθώς είναι το άθροισμα τους που καθορίζει το αποτέλεσμα...

Και όλοι οι μουσικοί της Καμεράτα, μεγαλύτεροι και νεότεροι σε ηλικία, είναι αληθινοί σολίστες με την πληρέστερη έννοια του όρου, δηλαδή με την δεξιοτεχνία τους να μην αντιμάχεται και καταπιέζει το συναίσθημα τους αλλά να συμβαδίζει αρμονικά μαζί του. Αυτό μόνον είναι που κάνει την Καμεράτα σε αυτή την φάση της ήδη πολύχρονης διαδρομής της μια όχι «πολύ καλή για τα ελληνικά δεδομένα» αλλά θαυμάσια ορχήστρα...

πηγή

ΕΙΔΑΜΕ | Καμεράτα [Στέγη Γραμμάτων Και Τεχνών] |ΜΟΥΣΙΚΗ